Estetik Diş Hekimliği
Estetik Dolgular
Güzel ve estetik bir gülümsemeye sahip olmak herkes tarafından arzu edilen bir durumdur. Bunun doğal bir sonucu olarak modern diş hekimliği, bireylerin gülümsemelerinin estetik olarak iyileşmesine odaklanarak bunun sağlanabilmesi için karmaşık cerrahi prosedürlere ihtiyaç duyulmayan birçok farklı seçenek sunar. [1]
Diş dolguları günümüzde en sık uygulanan diş hekimliği prosedürlerinin başında gelir. Dişlerin sağlığının ve estetik görünümünün iyileştirilmesini sağlayan rutin işlemlerden biri olan diş dolguları uzun vadede birçok diş probleminden kaçınmayı sağlar. [2]
Modern diş hekimliği diş dolguları şeklinde mükemmel çözümler sunmakta olup estetik dolgu uygulaması bunlardan biridir. Estetik dolgular hayallerindeki gülümsemeye kavuşmak isteyen kişiler için en sık uygulanan estetik diş hekimliği prosedürleri arasında yer alır.
Aşınmış, yontulmuş ya da farklı şekillerde hasar görmüş dişlerin onarımında tercih edilen bir yöntemdir. Bu tür durumlarda dişlerin renkleri ve şekilleri, beyaz estetik diş dolguları kullanılarak düzeltilir. Böylece kalıcı ve olağanüstü doğal bir yüzey elde edilmiş olur.
Gerekli durumlarda diş orantılarının eşitlenmesi ve dişlerin aralarındaki boşlukların giderilmesi için de estetik restorasyonlardan faydalanılabilir. Bu tedavi, özellikle ön dişleri arasında belirgin boşluklar olması halinde sıklıkla tercih edilir. Estetik dolgular ile bu estetik kaygı yaratan unsurlar hızlı ve acısız bir şekilde giderilebilir.
Diş renginin ve şeklinin geri kazandırılmasını sağlayan bu minimal invaziv yöntem genel ağız sağlığının iyileştirilmesine ek olarak estetik açıdan hoş bir gülümseme elde etmek için de tercih edilebilmektedir.
İşlem sırasında hasarlı diş dokusu çıkarılmakla birlikte sağlıklı dişin büyük kısmı korunur. Kaliteli malzemeler kullanılarak hastanın daha dayanıklı ve diş eti ile uyumlu dişlere sahip olması sağlanır. Ayrıca estetik restorasyon ile diş renginin ya da şeklinin düzeltilmesi, diş protezi ya da implantasyonundan çok daha uygun maliyetli bir durumdur.
Dolgu Nedir, Hangi Durumlarda Yapılır?
Diş dolguları dişleri onarma ya da eski haline getirme amacıyla kullanılan plastik, metal, cam ya da diğer malzemeler veya bunların kombinasyonlarıdır. Dolguların en popüler kullanım alanlarından biri diş hekiminin çürük nedeniyle çıkardığı bir diş bölgesini doldurmaktır. Ayrıca çatlamış ya da kırılmış veya tırnak yeme, diş gıcırdatma gibi alışkanlıklar nedeniyle aşınmış dişleri onarmak için de kullanılabilir.
Diş yapısının dolguyu destekleyecek kadar yeterli olmaması ancak dişte kaplama gerektirecek kadar ciddi hasar olmaması halinde dolaylı dolguların uygulanması gündeme gelebilir. İnley ve onley olmak üzere iki tür dolaylı dolgu vardır. [3]
Estetik Dolgu Nedir?
Estetik dolgu; dişlerin doğal dokularının korunmasını sağlayan ve kompozit dolgu malzemeleri kullanılarak diş renginin değiştirildiği ya da restore edildiği, bunun yanı sıra aşınmış, yıpranmış, yontulmuş veya diş çürüklerinden ciddi şekilde zarar görmüş dişler ile dişler arasındaki istenmeyen boşlukların tedavisi için kullanılan güvenilir bir yöntemdir.
Estetik dolgu günümüzde güzel bir gülümsemeye ulaşmak için en az invaziv ve en hızlı prosedür olarak kabul edilir. Nano teknolojilere göre oluşturulmuş ve özellikleri dişin sert dokularının doğal özelliklerine çok yakın olan kompozit dolgu malzemeleri ile dişler doğrudan restore edilebilir.
Eğer dişlere daha önce endodontik tedavi uygulanmamışsa çoğu durumda dişler canlı kalır. Estetik dolgu uygulaması sayesinde dişlerin boyutunun, şeklinin ve renginin eski haline getirilmesi sağlanabilir. Ayrıca estetik dolgu, dişin gelecekteki hasarlardan korunması noktasında da önemli bir role sahiptir. [4]
Estetik Dolgu Kimlere Yapılır?
Yetersiz hijyen, travma ya da farklı nedenlere bağlı olarak dişlerinde çürük, kırık ve aşınma gibi durumlar bulunan kişilere dişlerinin eski formunu geri kazanması amacıyla estetik dolgu prosedürü uygulanabilir. Bunların yanı sıra dişler arasındaki boşlukların doldurulması, dişlerin renklerinin ve şekillerinin değiştirilmesi ihtiyacı olan kişiler için de estetik dolgu etkili bir dental prosedürdür.
Estetik Dolgu Nasıl Yapılır?
Estetik dolgu hastanın doğal diş rengiyle uyum sağlayan uzun süreli fonksiyonel bir dolgu olma özelliğine sahiptir. Günümüz estetik diş hekimliğinde metal kullanımı azalırken porselen ve plastik alaşımların kullanımı artmaktadır. Geleneksel amalgam dolguların yerini mükemmel bir şekilde alan bu malzemelerin renkleri diş rengiyle tam olarak örtüşmektedir.
Hem estetik hem fonksiyonel olarak mükemmel çözümler sunan estetik dolgu prosedürü sağlıklı dişin kaybını içermez. Tamamen canlı bir şekildeki dişin içine yerleştirilebilir ve bölgede yeni diş çürüğü oluşumu engellenebilir. [5]
Estetik dolgular seramik ya da kompozit malzeme kullanılarak yapılabilir. Minimal invaziv bir tekniğin söz konusu olduğu estetik dolgu tedavisi rengi değişmiş, çatlamış, kırılmış, hassas veya ağrılı dişler gibi bir dizi diş problemi için hızlı, dayanıklı ve estetik bir çözüm sunar.
Estetik dolgu lokal anestezi altında uygulandığından ağrısız ve acısız bir yöntemdir. Diş hekimi öncelikle dişin bütünlüğünü kontrol eder. Daha sonra anestezi uygulanır. Dişte çürük varsa çürük olan kısımlar özel aletler kullanılarak çıkarılır ve alan tamamen temizlenir. Daha sonra hastanın doğal diş rengine uygun bir renk belirlenir.
Diş minesine özel bir malzeme uygulanarak istenilen forma sokulur. En önemli nokta dolgunun yerleştirilmesi için gereken alanı genişletmek ve daha sonra şekillendirilmiş yüzeyleri birleştirmektir. Bu sayede dolgu maddesi sağlıklı diş dokularına sabitlenir. Daha sonra kürleme ışığı ile dolgu maddesi sertleştirilir.
Bu prosedür, dolgu maddesinin katman katman yerleştirilmesi sırasında her seferinde yinelenir. Son olarak dişin anatomik şekli ve oluklar oluşturularak dolgu yüksekliğinin değerlendirilmesi için ısırma testi yapılır. [6]
Estetik Dolgu Çeşitleri Nelerdir?
Estetik dolgu tedavisinde kompozit (beyaz dolgu) ya da seramik kullanılması mümkündür. Hangi dolgu maddesinin tercih edileceği yapılan değerlendirme sonucunda kişi özelinde belirlenir.
Seramik Dolgu
Seramik dolgu malzemesi genellikle porselenden üretilir. Lekelenmeye karşı olan dayanıklılığı kompozit reçine dolgu malzemesine göre daha fazladır. [7] Seramik dolgular çok güçlü ve gelişmiş malzemelerden yapılırlar. Dişlere yapışmalarıyla birlikte yalnızca iyi bir sızdırmazlık sağlamakla kalmaz aynı zamanda dişe, kaybettiği gücünü geri kazandırırlar.
Yüksek dayanıklılığa sahip olduklarından metal amalgamdan daha uzun süre dayanmaları söz konusu olabilir. Doğal diş minesine çok fazla benzediklerinden doğal dişlerden ayırt edilmeleri çok zordur. Toksik içermeyen seramik dolgular genleşmez, büzülmez ve sızıntı yapmaz. [8]
Kompozit Dolgu
Kompozit dolgu en yaygın şekilde kullanılan dolgu türlerinden biri olarak bilinir. Diş rengine uyacak şekilde özelleştirilebilir olması kompozit dolguların popülaritesinin artmasını sağlayan en önemli nedenler arasında yer alır. Toz cam dolgu maddesiyle güçlendirilmiş plastik (akrilik) reçine karışımı olan kompozit dolgu dişlerin onarılması ya da eski hallerine getirilmesi için kullanılabilir. [9]
Dayanıklı ve kırılmaya dirençli olan kompozit dolgular metal içermeye kompozit reçineden yapılırlar. Bu nedenle metal alerjisi olan kişilerde de kullanılabilirler. Metal içermemelerinin diğer bir avantajı korozyon sonucu çevredeki diş yapısının renginin bozulmasının engellemesidir. Metal, yerleştirilmek için daha fazla diş yapısının çıkarılmasını gerektirdiğinden, kompozit dolgular doğal diş yapısının korunmasına da yardımcı olurlar.
Kompozit reçine aşınmadığı gibi zaman içinde dişlerin rengi de değişmez. Kompozit dolguların farklı uygulama alanları vardır. Bunlardan ilki diş boşlukları için dolgu malzemesi görevi görmesidir. Kompozit reçine, dolgu görevi görmenin yanı sıra dişler arasındaki boşlukları doldurmak, aşınmış mineyi eski haline getirmek, çatlamış veya yontulmuş dişleri düzeltmek ve doğal diş yapısını oluşturmak için de kullanılabilir. [10]
Bonding Yöntemi
Bonding dişin konumunun, boyutunun ya da şeklinin düzeltilmesi amacıyla kırık, çarpık ya da aralarında boşluklar olan dişlere diş renginde reçine uygulanarak gerçekleştirilen bir diş hekimliği prosedürüdür.
Tedavi edilmek istenilen dişin mevcut dokularına sıkı bir şekilde bağlanarak gülümsemenin genel estetiğinin iyileştirilmesinde önemli bir görev üstlenir. Diş yapıştırmada kullanılan yapıştırıcı malzemeler, mine, dentin, metal, porselen, seramik veya zirkonya gibi hemen hemen her malzemeye tek bir uygulama ile yapışabilir. Bu da dolguların uzun süre dayanmasını sağlar.
Bonding yöntemi, dişlerin kırılmış kısımlarını değiştirmek için kullanılır. Dişi uzatmak ve diğerleriyle aynı seviyeye getirmek için bonding yönteminden yararlanılabilir. Dişlerdeki hafif çapraşıklıklar, dişler arasındaki boşluklar ve diş beyazlatma yöntemiyle istenilen sonucun elde edilemediği dişler bonding yöntemi ile tedavi edilebilir.
Bonding kron ya da kaplama gibi diğer estetik diş hekimliği prosedürlerine göre çok daha uygun maliyetlidir. [11]
Bonding Nasıl Yapılır?
Bonding prosedürü için küçük bir ön hazırlığa ihtiyaç duyulabilir. Bonding yönteminin çürük tedavisi amacıyla uygulandığı, dişin delinmesi gerektiği ve onarılmak istenilen hasar sinire yakın olduğu durumlar haricinde anesteziye ihtiyaç yoktur. Doğal sonuçlar alınması için renk kılavuzundan yararlanılır ve doğal diş rengine uygun renkte bir kompozit reçine seçilir.
Diş yüzeyi pürüzlendirildikten sonra yumuşatıcı bir sıvı uygulanarak yapıştırma materyalinin dişe daha sıkı bağlanması desteklenir. Seçilen renkteki macun benzeri reçine kalıplanarak istenilen şekli alması sağlanır. Genellikle lazer aracılığıyla malzeme sertleştirildikten sonra gerekli düzeltme ve şekillendirme işlemleri tamamlanır. [12]
Bonding Kimlere Yapılır?
Diş yapıştırma için en iyi aday dişlerinde estetik problemler yaşayanlardır. Ancak bu prosedürün aşırı diş çürümesini veya ağız travmasını düzeltmediğini belirtmek önemlidir. Bonding yöntemi; renk değişikliği, küçük çatlaklar, dişler arasında boşluklar ve ufak çürükler gibi küçük diş problemleri olan hastalarda en iyi sonucu verir. Bu problemler kapsamlı restoratif prosedürler gerektirmez.
Kişinin bonding yöntemi için iyi bir aday olup olmadığını belirleyen bir diğer faktör de dişlerin sağlığıdır. Bu işlem için iyi bir adayın sağlıklı dişlere sahip olması gerekir. Bu; tedavisi planlanan diş çatlamış, lekelenmiş ya da yontulmuş olsa bile köklerinin mükemmel durumda olması ve en önemlisi mine kısmının sağlam olması gerektiği anlamına gelir.
Ayrıca, bu estetik diş prosedürü, yalnızca yapıştırma sürecini etkileyebilecek başka bir ağız sağlığı probleminin olmadığı durumlarda işe yarar. [13]
Bonding Uygulamasının Avantajları Nelerdir?
Bonding yöntemi tek bir tedavide renk değişikliği, dişlerin arasındaki boşluklar, çatlaklar ve daha fazlası dahil olmak üzere birçok kusurun giderilmesini sağlar. Porselen kaplamalar gibi diğer estetik diş hekimliği prosedürleriyle karşılaştırıldığında bonding, mevcut en ekonomik seçeneklerden biridir.
Tek bir seansta tamamlanabilen bir prosedür olduğundan zamandan da tasarruf etmeye imkân verir. Bonding uygulaması sırasında dişten minimum düzeyde sağlıklı doku çıkarılır. Bu nedenle gerek görülürse kompozit reçine dişlerde herhangi bir zarara neden olmaksızın kolayca çıkarılabilir. Basit bir prosedür olduğundan bir randevuda birden fazla dişin tedavi edilmesi mümkündür. [14]
Bonding Uygulamasının Kullanım Ömrü Ne Kadardır?
Bonding uygulamasının kullanım ömrünün ne kadar olduğu büyük ölçüde ağız ve diş sağlığının korunmasına bağlıdır. Bonding yöntemi uygulanan dişler doğal dişlerle aynı güce sahip olmadığından bazı alışkanlıkları ömürlerinin kısalmasına neden olabilir.
Bu nedenle çok sert ısırmamak, dişlerde renklenmeye neden olabilecek maddelerin tüketimini kısıtlamak gibi konularda özenli olunmalıdır. Genellikle bonding uygulaması 3 ila 10 yıl arasında kullanım ömrüne sahiptir
Estetik Dolgu Hangi Durumlarda Tercih Edilir?
Estetik dolgu uygulaması; dişlerde çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan çürümelerin, kalıcı renk bozukluklarının tedavi edilmesi, dişler arasındaki boşlukların (diastema) giderilmesi ve diş boyunun uzatılması gibi durumlarda tercih edilen nispeten basit, hızlı ve etkili bir dental prosedürdür.
Sık Sorulan Sorular
Rutin ağız bakımının eksiksiz bir şekilde yerine getirilmesi ve diş hekimi muayenelerinin aksatılmaması durumunda estetik dolgularda deformasyon oluşması, sızdırma ya da aralanma gibi sorunlarla karşılaşılması söz konusu olmaz. Rutin diş hekimi ziyaretlerinde estetik dolgular ile ilgili gereken bakım süreçleri tamamlanarak daha uzun ömürlü olmaları mümkün hale getirilebilir.
Estetik dolguların ömrü temel olarak kişinin ağız bakımına ne kadar özen gösterdiğine bağlıdır. Bununla birlikte uygulamada kullanılan malzemenin kalitesi ve diş hekiminin uzmanlığı da estetik dolguların ömrünü etkileyen faktörler arasında sayılabilir.
Tüm bunlara ek olarak estetik dolgunun konumu ve ne kadar büyük olduğu da dolgunun ömrüyle doğrudan ilişkilidir. Tüm bu noktalara gereken özenin gösterilmesi halinde estetik dolguların ömrü ortalama 5 ila 7 yıl arasında değişir.
Estetik dolgu malzemesi dişe kusursuz bir şekilde tutunma özelliğine sahip olduğundan doğru uygulanması halinde estetik dolgunun düşmesi söz konusu olmaz.
Yeterli ağız hijyeninin sağlanamaması ya da çeşitli nedenlere bağlı olarak zaman içinde dişlerde meydana gelen çürüklerin, kırıkların ve aşınmaların giderilmesi amacıyla estetik dolgu prosedüründen yararlanılabilir. Estetik dolgu uygulaması sayesinde kırılan ya da çürüyen dişlerin eski formuna kavuşturulması mümkündür.
Estetik dolgu dişlerde, diş beyazlatma yöntemlerine yanıt vermeyen kalıcı renk bozukluklarını gidermek, çürüyen ya da herhangi bir nedenle kırılan dişleri onarmak, diş boyunu uzatmak, dişler arasındaki boşlukları kapatmak için tercih edilebilir. Aynı zamanda gülüş tasarımı kapsamında dişlerde şekil değişikliği yapılması için de estetik dolgu kullanılabilir.
Estetik diş dolgusunda kullanılan kompozit, suyu absorbe edebilen bir madde olduğundan dişlerde renklenmeye neden olabilecek sıvıları da absorbe edebilir. Kompozit dolgu renklenmeye neden olabilen maddeler, kötü ağız hijyenine bağlı oluşan organik asitler, zaman içinde dolgu materyalinin yaşlanması gibi nedenlere bağlı olarak renk değiştirebilir.
Estetik diş dolgusu renk değişikliğinin önlenmesi için uygulama tamamlanınca dolgu yüzeyinin cilalanması etkili bir unsurdur. Bu sayede yiyecek artıklarının ve boyalı gıdaların tutunması engellenebilmektedir.
Ön dişlerdeki çürük ya da diğer problemlerin giderilmesi için estetik dolgu yapılabilir. Böylece estetik kaygıya neden olmayacak, doğal görünen bir çözüm ile ön dişlerdeki mevcut sorunlar giderilebilir.
Ön diş dolgusunun ağız hijyenine dikkat edilmemesi başta olmak üzere tüketilen yiyeceklere ve içeceklere gereken özenin gösterilmemesi durumunda zaman içerisinde renk değiştirmesi mümkündür.
Diş dolgusu lokal anestezi altında uygulanan bir prosedür olduğu için işlem sırasında hasta herhangi bir acı ya da ağrı hissetmez.
Diş dolgusu tedavisi sonrası sıcak-soğuk hassasiyetinin gelişmesi normal bir durum olarak kabul edilir. Bu durum bir süre sonra kendiliğinden geçmekle birlikte hassasiyet giderme özelliğine sahip diş macunlarının ya da ağız gargaralarının kullanılması konfor artırıcı bir etken haline gelebilir.
Estetik dolgu dişlerde ve diş etlerinde herhangi bir zarara neden olmayan, etkili ve güvenilir bir prosedürdür.
Kompozit dolgularda zaman içerisinde çeşitli nedenlere bağlı olarak kararma, sararma ve lekelenmeler meydana gelebilir. Uygulama sonrası dikkat edilmesi gerekenler hakkında diş hekimleri hastaları detaylı olarak bilgilendirir.
Estetik diş dolgusu hastanın kendi diş rengine göre ayarlanabildiğinden doğal diş minesi ile uyumludur ve doğal bir görünüme sahiptir. Sundukları doğal görünüm estetik diş dolgusu uygulamalarının estetik diş hekimliği dahilinde sıklıkla tercih edilmesi sonucunu beraberinde getirmektedir.
Kaynaklar
[1] https://www.cityclinic.ie/services/aesthetic-dental-filling/
[2] https://www.implantcenter-dentistry.co.uk/our-services/general-dentistry/aesthetic-fillings/
[3] https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/17002-dental-fillings
[4] https://medwell.lt/en/aesthetic-filling/
[5] https://www.menzoudent.eu/aesthetic-filling/
[6] https://dentalcentrumforyou.com/aesthetic-dentistry/
[7] https://www.webmd.com/oral-health/guide/dental-health-fillings#:~:text=Ceramics.,cost%20as%20much%20as%20gold.
[8] https://www.columbuscosmeticdental.com/blog/why-ceramic-fillings-are-the-best-for-your-teeth/
[9] https://www.healthline.com/health/dental-and-oral-health/composite-fillings#takeaway
[10] https://bethesdafamilydentistry.com/5-facts-about-composite-fillings/
[11] https://www.healthline.com/health/dental-and-oral-health/teeth-bonding#process
[12] https://www.webmd.com/oral-health/guide/dental-bonding#:~:text=The%20dentist%20will%20roughen%20the,usually%20blue)%20light%20or%20laser.
[13] https://www.erinfontenotdds.com/who-is-a-good-candidate-for-dental-bonding/
[14] https://www.pioneergreensdentistry.com/blog/2020/06/05/advantages-disadvantages-of-cosmetic-dental-bonding/